نحوه ترکیب رنگ پلی اورتان دو جزئی مخصوص چوب
در صنعت چوب و مبلمان، کیفیت نهایی سطح چوب بهطور مستقیم به نوع رنگ، پوشش و روش آمادهسازی آن وابسته است. امروزه یکی از پیشرفتهترین گزینهها برای پوششدهی چوب، استفاده از رنگ پلیاورتان چوب (Polyurethane Wood Coating) است. این نوع رنگ با ایجاد یک لایهی مقاوم، دوام، براقیت، چسبندگی و مقاومت شیمیایی بسیار بالایی برای سطوح چوبی فراهم میکند.
رنگهای پلیاورتان مخصوص چوب در انواع مختلف براق، نیمهمات و مات تولید میشوند و بسته به کاربرد در مبلمان، درب چوبی، کابینت، پارکت و دکوراسیون داخلی به کار میروند. ترکیب دقیق این رنگها، نقش بسیار مهمی در ثبات براقیت، یکنواختی و زیبایی طبیعی بافت چوب دارد.
رنگ پلی اورتان چوب چیست؟
رنگ پلی اورتان چوب یک پوشش دو جزئی است که با ترکیب دقیق اجزای زیر ساخته میشود:
- جزء A (رزین پایه یا Polyol): شامل رنگدانه، رزین و افزودنیهای سطحی
- جزء B (هاردنر یا ایزوسیانات): عامل سختکننده که واکنش پلیمری را ایجاد میکند
پس از ترکیب، شبکهای مقاوم روی سطح چوب شکل میگیرد که چوب را در برابر رطوبت، اشعه UV و موارد مکانیکی محافظت میکند.
۳. انواع رنگ پلی اورتان چوب
هر نوع رنگ پلی اورتان چوب در کاربرد خاصی استفاده میشود و ترکیب متفاوتی دارد:
| نوع رنگ | ویژگیها | کاربرد پیشنهادی | نکات ترکیب |
|---|---|---|---|
| براق (High Gloss PU) | سطح آینهای و درخشان | میزها، مبلمان لوکس، قطعات تزیینی | نیاز به فیلتر دقیق و کنترل ذرات |
| نیمهمات (Semi-Matt PU) | ترکیب براقیت ملایم با نمای طبیعی چوب | کابینت، دکوراسیون داخلی | نسبت معمول 4:1 + افزودنی مناسب |
| مات (Matt PU) | سطح بدون انعکاس، حس طبیعی | سبکهای مینیمال و مدرن | کنترل دقیق ترکیب برای جلوگیری از لکهها |
| سیلر (PU Sealer) | لایه اولیه پرکننده منافذ چوب | زیرلایه قبل از رنگ نهایی | نسبت متفاوت، معمولاً پایینتر |
| کلیر (Clear PU Topcoat) | پوشش شفاف نهایی | حفظ بافت چوب و لایه محافظ | بدون رنگدانه، ترکیب دقیق باید حفظ شود |
۴. مزایای استفاده از دستگاه تماماتومات آلمانی
- دقت بسیار بالا در نسبت اختلاط (مثلاً تا 0.01٪)
- کنترل خودکار ویسکوزیته و دما
- کاهش خطاهای اپراتوری و هدررفت مواد
- یکنواختی محصول در بچهای مختلف
- امکان ثبت و رهگیری دادههای تولید
۵. مراحل ترکیب رنگ پلی اورتان چوب با دستگاه آلمانی
۵.۱ شارژ مواد اولیه
- مخازن مخصوص رزین (جزء A) و هاردنر (جزء B) در دستگاه قرار میگیرند.
- سیستم دمایی، مواد را در بازه ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتیگراد نگه میدارد تا ویسکوزیته مناسب باشد.
۵.۲ وارد کردن فرمول در PLC
- اپراتور فرمول موردنظر (مثلاً Semi-Matt 4:1) را انتخاب میکند.
- دستگاه بهصورت دیجیتال نسبت ترکیب را تنظیم میکند.
۵.۳ فرآیند دوزینگ و میکس
- پمپهای دقیق مقادیر لازم از جزء A و B را پمپاژ میکنند.
- میکسر استاتیک یا دینامیک، ترکیبی یکنواخت و بدون هوای اضافی تولید میکند.
۵.۴ افزودن حلال یا افزودنی
- دستگاه مقدار معینی از حلال پلی اورتان را برای تنظیم ویسکوزیته تزریق میکند.
- افزودنیهای ویژه مثل ضدخش یا UV در صورت نیاز وارد میشوند.
۵.۵ فیلترینگ و خروج رنگ
- رنگ ترکیبشده از فیلتر میکرونی عبور میکند تا ذرات معلق حذف شوند.
- سپس به مخزن پاشش یا خط اسپری منتقل میشود.
۶. اجرای رنگ روی چوب
۶.۱ آمادهسازی سطح
- سنبادهکاری سطح به زبری مناسب (مثلاً P320)
- پاکسازی گرد و غبار با پارچه بدون پرز یا هوای فشرده
۶.۲ اعمال سیلر
- اسپری سیلر با دستگاه HVLP یا Airless
- پس از خشک شدن اولیه، سنباده ملایم زده میشود
۶.۳ پاشش رنگ نهایی
- استفاده از رنگ پلی اورتان ترکیبشده
- رعایت دمای محیط (۲۰ تا ۲۸ درجه) و رطوبت مناسب (<۷۰٪)
۶.۴ خشک شدن و کامل کردن
- خشک شدن اولیه چند ساعت
- پس از خشک شدن کامل (۱۲ تا ۲۴ ساعت)، پرداخت نهایی یا پولیش انجام میشود
۷. کنترل کیفیت و عیبیابی
- بررسی یکنواختی براقیت با دستگاه براقسنج
- تست چسبندگی (مثلاً Cross-Cut Test)
- بررسی مقاومت در برابر خطخوردگی و شویندهها
- مقایسه رنگ بچهای مختلف برای یکنواختی رنگ
۸. سؤالات متداول (FAQ)
۱. آیا رنگ ترکیبشده را میتوان نگهداری کرد؟
خیر، رنگ پلی اورتان دو جزئی فقط در بازه زمانی مشخص (Pot Life) قابل استفاده است و نمیتوان آن را طولانیمدت ذخیره کرد.
۲. اگر نسبت ترکیب اشتباه باشد، چه مشکلی پیش میآید؟
اختلال در پدیده پخت، چسبندگی ضعیف، براقیت نامطلوب یا نرم شدن سطح ممکن است رخ دهد.
۳. آیا دستگاه اتومات فقط برای حجم بزرگ مناسب است؟
خیر، مدلهای جمع و جور هم وجود دارد که برای کارگاههای متوسط مناسباند.
۴. چه نوع چوبی برای رنگ پلی اورتان بهتر است؟
چوبهایی مانند راش، بلوط، گردو و ملچ بهترین سازگاری را دارند و رنگ پوشش آنها نمای زیباتری دارد.